ΑΓΚΑΘΑ ΚΡΙΣΤΙ – Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΤΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ

Από την: Μαρία- Γεωργία (Εργίνα) Γεωργίου, προπτυχιακή φοιτήτρια Νομικής ΕΚΠΑ

Η Αγκάθα Κρίστι, γεννηθείσα στις 15 Σεπτεμβρίου του 1890 στην Αγγλία, αδιαμφισβήτητα αποτελεί μια από τις πιο αξιοσημείωτες και πρωτοπόρες συγγραφείς έργων μυστηρίου. Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα της και το βιβλίο των Ρεκόρ Γκίνες, τα μοναδικά βιβλία που έχουν υπερβεί τις πωλήσεις της είναι η Βίβλος και ορισμένα έργα του Σαίξπηρ. Παρότι ποτέ δεν φιλοδοξούσε να γίνει συγγραφέας, κατόρθωσε να πουλήσει περισσότερα από δύο δισεκατομμύρια αντίτυπα των αστυνομικών μυθιστορημάτων της. Επίσης, είχε κινδυνεύσει να μείνει αναλφάβητη, εντούτοις παρακούοντας τις διαφωνίες της μητέρας της, η οποία προτιμούσε την κατ’ οίκον εκπαίδευση της νεαρής Αγκάθα, αποφάσισε να μάθει μόνη της ανάγνωση, ώστε να διαβάζει παραμύθια. Η επαφή της με την συγγραφή ξεκίνησε στην ηλικία των έντεκα ετών, οπότε και δημοσιεύτηκε ποίημα της σε μικρής εμβέλειας λονδρέζικη εφημερίδα. Η επιτυχία της, πάντως, δεν σημειώθηκε κατευθείαν, αφού το πρώτο της βιβλίο δεν έγινε δεκτό από έξι εκδότες, οπότε η συγγραφέας ανέμενε πέντε χρόνια για την κυκλοφορία του.

Από τον πρώτο της αποτυχημένο γάμο με τον συνταγματάρχη Άρτσιμπαλντ η Κρίστι απέκτησε μία κόρη. Κατόπιν της αποστράτευσης του συζύγου της, η Αγκάθα εργάστηκε ως βοηθός σε φαρμακείο της αεροπορίας, λόγω της ιδιότητάς της ως εθελόντριας νοσοκόμας του Ερυθρού Σταυρού. Έτσι, αποκόμισε πληροφορίες για τα δηλητήρια, τα οποία συχνά χρησιμοποιούσε στα βιβλία της ως φονικά μέσα. Μετά τη διάλυση του γάμου της λόγω της απιστίας του συζύγου της, εξαφανίστηκε για έντεκα ημέρες στις 3 Δεκεμβρίου του 1926, χωρίς την κόρη της και χωρίς να ενημερώσει κανέναν. Το γεγονός αυτό έσπειρε τον πανικό και κοινοποιήθηκε στις εφημερίδες, οι οποίες έσπευσαν να κατηγορήσουν τον σύζυγό της και να δημοσιεύσουν φωτογραφίες της, επισημαίνοντας το ενδεχόμενο να έχει μεταμφιεστεί. Η εξαφάνισή της πήρε τόσο μεγάλες διαστάσεις, ώστε έγινε πρωτοσέλιδο στη New York Times. Για τον εντοπισμό της κινητοποιήθηκε αμέσως όχι μόνο το υπουργείο Εσωτερικών και η Σκότλαντ Γιάρντ, αλλά και προσεγγιστικά είκοσι χιλιάδες εθελοντές, ενώ δινόταν χρηματική αμοιβή σε όποιον κατόρθωνε να την βρει.

Επιπρόσθετα, ενεπλάκησαν ορισμένοι συγγραφείς μυστηρίου, όπως ο Αρθουρ Κόναν Ντόιλ. Ο τελευταίος, μάλιστα, δήλωσε ότι επισκέφτηκε μέντιουμ δίνοντας το γάντι της Αγκάθα. Το «πόρισμα» ήταν το εξής: η συγγραφέας ζούσε και θα επέστρεφε σε μία εβδομάδα. Αντίθετη άποψη είχαν πολλοί θαυμαστές της, πεπεισμένοι ότι κατέληξε στην αυτοχειρία λόγω κακής ψυχολογικής κατάστασης, ενώ άλλοι θεωρούσαν ότι είχε δολοφονηθεί από αναγνώστη των βιβλίων της. Εντούτοις, η Αγκάθα Κρίστι εντοπίστηκε έντεκα ημέρες αργότερα σε ξενοδοχείο με ιαματικά λουτρά στο Γιόρκσάιρ, τριακόσια χιλιόμετρα μακριά από το σπίτι της. Υποστήριξε ότι βρισκόταν σε προσωρινή αμνησία, όπως πιστοποιήθηκε και από ιατρικές εξετάσεις. Πιθανό ήταν να είχε υποστεί καταθλιπτικό επεισόδιο, λαμβανομένου υπόψη και του ιστορικού της με την κατάθλιψη, από την οποία έπασχε, χάνοντας την αίσθηση της πραγματικότητας. Άλλοι θεώρησαν ότι ύστερα από την απιστία του συζύγου της, επιθύμησε να τον εκδικηθεί, λόγω του γεγονότος ότι καταχωρήθηκε στο ξενοδοχείο με το όνομα της ερωμένης του πρώην άντρα της. Ωστόσο, κάποιοι πίστευαν ότι η εξαφάνισή της ήταν σκηνοθετημένη και αποσκοπούσε στην κατακόρυφη αύξηση της δημοτικότητάς της.

Ο Ηρακλής Πουαρό έκανε την παρθενική του εμφάνιση στο πρώτο της βιβλίο, με τίτλο «Η μυστηριώδης υπόθεση στο Στάιλς». Την έμπνευση για τη δημιουργία του πιο διάσημου και δημοφιλούς ντετέκτιβ της φαίνεται να άντλησε από έναν μυστήριο Βέλγο, τον οποίο παρατήρησε να αποβιβάζεται από ένα λεωφορείο στη δεκαετία του 1910. Άλλοι υποστηρίζουν πως επηρεάστηκε από το γεγονός ότι πολλοί Βέλγοι κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο επιχειρούσαν να εξεύρουν καταφύγιο στην Αγγλία. Η δεύτερη πιο γνωστή ντετέκτιβ της, η Μις Μαρπλ, την οποία φημολογείται ότι εμπνεύστηκε από τη γιαγιά της, ‘’γεννήθηκε’’ ως ιδέα το 1930 σε ένα ταξίδι της στη Μέση Ανατολή με τον δεύτερο σύζυγό της, επαγγελλόμενο αρχαιολόγο. Για αυτό, ασχολήθηκε και η ίδια με την αρχαιολογία, καταφέρνοντας από κοινού με τον σύζυγό της να σχηματίσει τη μεγαλύτερη συλλογή αρχαίων αγαλματιδίων από ελεφαντόδοντο που ανακαλύφθηκε στη Μέση Ανατολή. Το Βρετανικό Μουσείο την απέκτησε καταβάλλοντας 1,2 εκατομμύρια λίρες. Μια ακόμη ασχολία της ήταν η φωτογραφία. Παρ’ όλα αυτά δεν προτιμούσε να εμφανίζεται με την φωτογραφία της στα μυθιστορήματά της, πιθανότατα για αποφυγή αναγνωρισιμότητας. Επιπλέον, συμμετείχε ως μέλος στο «London Detection Club», ήτοι στην κοινωνική συνέλευση των σπουδαιότερων συγγραφέων αστυνομικού μυθοστορήματος στην Αγγλία. Το 1956 κηρύχθηκε επίτιμος πρόεδρος, αποδεχόμενη τον ρόλο της υπό τον όρο ότι δεν θα εκφωνούσε ποτέ ομιλίες.

Ο Ηρακλής Πουαρό, η Μις Μάρπλ, καθώς και πολλοί άλλοι χαρακτήρες της, όπως το ζευγάρι Τόμι και Τούπενς, έχουν εμφανιστεί τόσο στα βιβλία της, όσο και σε θεατρικές παραστάσεις, ραδιοφωνικές εκπομπές και κινηματογραφικά έργα αναφερόμενα στα μυθιστορήματά της, όπως το «Έγκλημα στο Όριαν Εξπρές» και το «Έγκλημα στον Νείλο». Το ταξίδι της με το τρένο Όριαν Εξπρές αποτέλεσε την πηγή έμπνευσης του σχετικού έργου της. Λόγω χιονοθύελλας, οι επιβάτες εγκλωβίστηκαν για μία ημέρα και ξεκίνησαν να γνωρίζονται μεταξύ τους, ανταλλάσσοντας ιστορίες. Έτσι, η Αγκάθα φαντάστηκε πώς θα μπορούσε να διαπραχθεί το τέλειο έγκλημα μέσα σε πολύ περιορισμένο χώρο και χρόνο, μέσα στο τρένο Όριαν Εξπρές, και κατέληξε να συνθέτει το δημοφιλές αυτό αστυνομικό μυθιστόρημα.

Αναφορικά με τον τρόπο γραφής της, η Αγκάθα Κρίστι χαρακτηριζόταν από αυστηρότητα και απολυτότητα. Επέβαλε στον εαυτό της την ολοκλήρωση δύο ή τριών βιβλίων ετησίως. Όπου και αν ταξίδευε, έπαιρνε μαζί της τη γραφομηχανή της. Συχνά εμπνεόταν από εκβιασμούς που διάβαζε στις εφημερίδες και θεωρούσε έξυπνους. Εν αντιθέσει με άλλους συγγραφείς, δεν κλεινόταν μόνη της για να γράψει, σύμφωνα με μαρτυρία του γαμπρού της. Όπως εκμυστηρεύθηκε στον συγγραφέα Μπράιαν Άλντις, πρώτα έγραφε τα βιβλία της και μετά επέλεγε τον ένοχο, προτιμώντας αυτόν που φαινόταν ο πιο αθώος, τροποποιώντας εκ των υστέρων το περιεχόμενο. Κάποτε είχε σχολιάσει σχετικά ότι «κάθε δολοφόνος είναι πιθανότατα ο παλιός φίλος κάποιου».

Δικαίως, λοιπόν, αυτή η σπουδαία συγγραφέας και γυναίκα τιμήθηκε με βραβεία και με τον τίτλο της «Λαίδης του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας» (Dame Commander of the British Empire, DBE) το 1971, για τη συμβολή της στη λογοτεχνία, από τη Βασίλισσα του Ηνωμένου Βασιλείου. Η συνεισφορά της στη λογοτεχνία, εξάλλου δεν περιορίζεται στα αστυνομικά μυθιστορήματα, αλλά και στα ρομαντικά βιβλία, τα οποία υπέγραφε με το ψευδώνυμο «Μαίρη Ουέστμακοτ». Πάντως, τα σημαντικότερα μυθιστορήματά της, βάσει καταλόγου του περιοδικού Time, είναι το «Ποιος σκότωσε τον Ρότζερ Ακρόυντ», ο «Φόνος στο πρεσβυτέριο» και το «Δέκα μικροί νέγροι». Στις 12 Ιανουαρίου του 1976, ανήμερα του θανάτου της από φυσικά αίτια, τα θέατρα του West End έσβησαν τα φώτα τους για μία ώρα τιμώντας την Αγκάθα Κρίστι.

ΠΗΓΕΣ:

https://www.agathachristie.com/about-christie

https://www.sansimera.gr/biographies/46

ΠΡΟΣΩΠΟ

https://www.ethnos.gr/book/article/15239/sanshmerato1976pethaineihdiashmhsyggrafeasagkathakristi

https://tvxs.gr/news/san-simera/agkatha-kristi-i-basilissa-toy-mystirioy

https://www.womantoc.gr/stories/article/kathe-dolofonos-einai-kata-pasa-pithanotita-o-palios-filos-kapoiou-sofa-logia-tis-agatha-kristi/

Leave a comment